İnsanlığın endişeli düşü kanser tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de en kıymetli mevt nedenleri ortasında yer alıyor. Kanser riskini artıran sigara, obezite ve hareketsiz hayat üzere faktörleri ile gayret edilerek birtakım kanser çeşitlerinde risk azaltılabiliyor.
Son periyotlarda yaygınlığı gitgide artan Human Papilloma Virüsü’ne (HPV) karşı geliştirilen aşıların kullanımı ile rahim ağzı kanseri ve baş boyun kanserlerinin değerli oranda önlenebileceği ortaya konuldu. Prof. Dr. Uğur Çoşkun ise HPV aşısıyla kansere karşı çabayı muhabirine anlattı.
Human Papilloma Virüsü’nün 200’den fazla çeşidi olduğuna dikkati çeken Çoşkun, HPV virüsünün 16 ve 18 numaralı tipleri kanser gelişimi açısından en risklileri olduğunu söyledi. Kelam konusu virüsün rahim ağzı, dudak, ağız, yutak, lisan, diş eti, gırtlak, penis ve anüs kanserlerinin değerli nedeni olarak yer aldığını lisana getiren Çoşkun, “Baş boyun kanserleri açısından alkol ve sigara ile birlikte bu virüsün varlığı kanser riskini hayli artırmaktadır. 200 HPV cinsinden yaklaşık 30-35’i genital bölgeye yerleşmekte ve rahim ağzı, vulva, vajina, penis ve anal kansere yol açabilmektedir” dedi.
VİRÜSÜN BULAŞI ENGELLENEBİLİR
Çoşkun, kelam konusu virüse karşı geliştirilen aşı sayesinde virüsün beşere buluşmasının engellenebildiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Bu aşı ile rahim ağzı kanseri yüzde 70, anal kanser yüzde 80, vajinal kanser yüzde 60, vulva kanseri yüzde 40 oranında azalırken, HPV ile bağlı orofaringeal kanserler yüzde 90’dan fazla önlemektedir. Başlangıçta bu virüsün 2 tipine karşı geliştirilen aşı, daha sonra 4 çeşit ve günümüzde de 9 tipe karşı muhafaza sağlamaktadır.”
Söz konusu aşının dokuz yaşından itibaren uygulandığını ve yaş kümelerine nazaran 2 ya da 3 doz uygulama yapıldığını vurgulayan Çoşkun, “Fakat son periyotlarda yapılan çalışmalarda tek doz aşı uygulamasının yukarda bahsi geçen kanserlerden korunmada benzeri formda tesirli olduğu gösterilmiştir. Bu çalışmalar ışığında birinci olarak İngiltere’ de Eylül 2023 tarihinden itibaren 25 yaşına kadar olan bireylerde rutin uygulamada tek doz aşı önerilmektedir” diye konuştu.
ERKEKLERDE AŞI YAPTIRMALI
Erişkin vatandaşlarda kelam konusu aşının tesirli olacağını öngördüklerini aktaran Çoşkun, “Bazı ülkelerde erkeklerde 45 yaşına, bayanlarda ise hayatın rastgele bir devrinde bu aşının yapılmasının yararı olacağı düşünülmektedir. 25 yaş üzerinde de 6 ay aralıkla 2 doz uygulaması tüm dünyada yaygınlaşacak olarak gözükmektedir” sözlerine yer verdi.
Çoşkun, HPV aşısının kanser cinslerine karşı gözetici özellikte olduğunu söyleyerek, “Bu aşının bilhassa 9-25 yaşları ortasında uygulanması çok kıymetlidir. Tek doz uygulamanın kâfi gözükmesi bu yaş kümesi için uygulama da büyük avantaj sağlamaktadır. Sigara ve gibisi risk faktörlerinden kaçınmanın yanında bu türlü bir aşının kullanıma girmesi kanserin en azından birtakım çeşitlerinin önlenmesi açısından umut vaat etmektedir” sözlerini kullandı.